Từ ngày 1/1/2026, các nền tảng mạng xã hội sẽ không được yêu cầu người dùng cung cấp ảnh căn cước công dân hay giấy tờ tùy thân để xác thực tài khoản, theo Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân vừa được Quốc hội thông qua.
Từ ngày 1/1/2026, Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân, đạo luật lần đầu tiên quy định một cách toàn diện về quyền riêng tư của công dân Việt Nam trong môi trường số, sẽ chính thức có hiệu lực thi hành. Đây được xem là bước tiến quan trọng trong bối cảnh mạng xã hội ngày càng gắn bó chặt chẽ với đời sống văn hóa, xã hội và sinh hoạt hằng ngày của người dân.
Quảng Cáo
Theo quy định tại Điều 29 của Luật, các tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ mạng xã hội và dịch vụ truyền thông trực tuyến hoạt động tại Việt Nam có trách nhiệm thông báo rõ ràng cho người dùng về các loại dữ liệu cá nhân được thu thập trong quá trình cài đặt và sử dụng dịch vụ. Việc thu thập dữ liệu phải đúng mục đích, đúng phạm vi đã thỏa thuận và không được thực hiện trái phép.
Quảng Cáo
Đáng chú ý, luật quy định rõ các nền tảng mạng xã hội không được yêu cầu người dùng cung cấp hình ảnh, video có chứa toàn bộ hoặc một phần giấy tờ tùy thân như căn cước công dân, chứng minh nhân dân, giấy phép lái xe… để làm yếu tố xác thực tài khoản. Quy định này nhằm chấm dứt tình trạng lạm dụng thông tin nhạy cảm, vốn tiềm ẩn nguy cơ rò rỉ dữ liệu cá nhân và xâm phạm quyền riêng tư của người sử dụng.
Bên cạnh đó, các nền tảng mạng xã hội phải cung cấp cho người dùng quyền lựa chọn từ chối việc thu thập và chia sẻ các tệp dữ liệu theo dõi (cookies), đồng thời chỉ được theo dõi hành vi sử dụng dịch vụ khi có sự đồng ý rõ ràng của người dùng. Người sử dụng cũng phải được cung cấp tùy chọn “không theo dõi” trong quá trình truy cập và sử dụng các nền tảng trực tuyến.
Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân cũng nghiêm cấm các hành vi nghe lén, nghe trộm, ghi âm cuộc gọi hoặc đọc tin nhắn của người dùng khi chưa có sự đồng ý, trừ những trường hợp đặc biệt được pháp luật cho phép. Các nền tảng mạng xã hội buộc phải công khai chính sách bảo mật, minh bạch cách thức thu thập, sử dụng, lưu trữ và chia sẻ dữ liệu cá nhân; đồng thời tạo điều kiện để người dùng truy cập, chỉnh sửa, xóa dữ liệu và thiết lập quyền riêng tư theo nhu cầu.
Ngoài ra, luật cũng đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt đối với việc chuyển dữ liệu cá nhân của công dân Việt Nam ra nước ngoài, buộc các nền tảng phải có biện pháp bảo vệ phù hợp và xây dựng quy trình xử lý vi phạm nhanh chóng, hiệu quả khi xảy ra sự cố liên quan đến an toàn thông tin.
Đối với các hành vi vi phạm, tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ mạng xã hội sẽ phải đối mặt với mức xử phạt hành chính nghiêm khắc. Cụ thể, hành vi mua bán dữ liệu cá nhân có thể bị phạt tiền tối đa gấp 10 lần khoản thu bất hợp pháp; trường hợp không xác định được khoản thu hoặc mức phạt thấp hơn khung chung, mức phạt tối đa có thể lên tới 3 tỷ đồng. Vi phạm trong việc chuyển dữ liệu cá nhân xuyên biên giới có thể bị phạt đến 5% doanh thu của năm liền trước hoặc tối đa 3 tỷ đồng nếu không có doanh thu. Các hành vi vi phạm khác trong lĩnh vực bảo vệ dữ liệu cá nhân cũng có thể bị phạt tối đa 3 tỷ đồng.
Ngoài xử phạt hành chính, cơ quan chuyên trách bảo vệ dữ liệu cá nhân thuộc Bộ Công an còn có quyền yêu cầu tạm dừng hoặc ngừng hoàn toàn việc chuyển dữ liệu cá nhân ra nước ngoài nếu phát hiện dữ liệu bị sử dụng vào các hoạt động gây ảnh hưởng đến quốc phòng, an ninh quốc gia.
Trong bối cảnh mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu của đời sống hiện đại, những quy định mới này không chỉ giúp bảo vệ thông tin cá nhân của người dân mà còn góp phần xây dựng môi trường số an toàn, văn minh, tôn trọng quyền riêng tư và giá trị con người trong xã hội số.
Bạch Dương ( SKV 10:49 Ngày 30/12/2025 )
Quảng Cáo Liên Quan
