Lào Cai Online – “Giữ hồn lúa”, “gọi hồn lúa” là những nghi thức độc đáo được lưu truyền từ nhiều đời nay trong cộng đồng người Xá Phó ở xã Kim Sơn (huyện Bảo Yên). Những nghi thức này là “linh hồn” trong lễ ăn cơm mới của cộng đồng Xá Phó. Trong văn hóa của đồng bào Xá Phó, ăn cơm mới là nét văn hóa đặc trưng không thể thiếu mỗi khi thu về – thời điểm những cánh đồng ngả màu vàng óng chờ thu hoạch.
Theo phong tục địa phương, từ sáng sớm, phụ nữ Xá Phó (chủ nhà) sẽ tiến vào nương lúa trước và thực hiện thủ tục gặt – “giữ hồn lúa”. Người phụ nữ lặng lẽ tiến vào khoảng giữa của nương lúa hoặc tới vị trí đã được đánh dấu, lấy một ít lá cây trải xuống đất hoặc gạt đổ các cây lúa bên cạnh để đặt lá cây (thường là lá cây chuối hoặc lá cây rừng có kích thước lớn). Sau đó, quay ra ôm vài khóm lúa vào lòng, rồi nín thở, dùng chiếc hái cắt 3 bông lúa, lấy lá lúa buộc lại và gói trong những chiếc lá.Mỗi lần cắt lúa, buộc và gói lúa, người phụ nữ lại phải nín thở. Làm vậy 3 lần, 3 nhúm lúa được buộc chặt, sau đó đặt vào chiếc lá lớn đã được lót phía dưới, gói chung 3 khóm lúa lại để “giữ hồn lúa”. Lúc này, người phụ nữ mới được thở và ra tín hiệu cho các con, cháu tiến vào nương gặt lúa.Việc gặt lúa chủ yếu do phụ nữ đảm nhiệm. Vừa gặt họ vừa cảm tạ đất trời về một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt.Sau khi gặt lúa xong, những khóm lúa được cho vào gùi “A Xé” để mang về nhà. Trên đường di chuyển, người Xá Phó sẽ “gọi hồn lúa” về cùng mình bằng những câu nôm, chẳng hạn như: “Hồn lúa về đi, theo chủ về nhà thôi”…Khi đã đưa được hồn lúa về nhà, để chuẩn bị ăn cơm mới, người Xá Phó luộc phần lúa nếp, sau đó buộc và phơi khô các khóm lúa trên gác bếp của gia đình. Thời gian phơi lúa kéo dài khoảng từ 8 giờ sáng đến 4 hoặc 5 giờ chiều trên bếp củi đỏ lửa liên tục.
Quảng Cáo
Khi lúa đã được sấy, người Xá Phó dùng cối (gọi là “lóng”) để giã gạo. Trong văn hóa của người Xá Phó, “lóng” ngoài việc dùng để giã lúa ,giã gạo còn là công cụ để phát ra âm thanh liên lạc giữa các gia đình. Khi gõ 3 hồi “lóng” dài tức là thông báo gia đình có người mất, còn nếu đánh 2 hồi “lóng” dài lại là mời các gia đình khác đến ăn tết.Sau khi giã lúa xong, các bà, các mẹ, các chị sẽ cùng nhau dần, sàng lúa để lọc ra những hạt gạo trắng mịn.Khi có được những hạt gạo trắng nõn nà, phụ nữ Xá Phó sẽ trở về khu bếp của gia đình để đồ xôi và chế biến món ăn từ hoa màu được trồng trên nương cùng lúa và các món như cá nướng, gà luộc… để trình tổ tiên.Sau khi trình mâm lễ tổ tiên xong, đại gia đình sẽ ngồi quây quần bên mâm cơm mới. Người phụ nữ là chủ gia đình sẽ ngồi giữa, các con cháu mời mẹ ăn cơm, uống rượu để bày tỏ lòng biết ơn với người có công sinh thành, nuôi dưỡng mình.
Quảng Cáo
Trong lễ ăn cơm mới của người Xá Phó không thể thiếu phần hội với các trò chơi dân gian tập thể, qua đó thể hiện sự đoàn kết tạo nên sức mạnh cộng đồng.
Lào Cai Online – Từ ngày 12/6/2025, huyện Mù Cang Chải chính thức được sáp nhập vào tỉnh Lào Cai, trở thành một trong những điểm đến du lịch trọng điểm của địa phương này. Với vẻ đẹp kỳ vĩ của thiên nhiên và không gian văn hóa giàu bản sắc, Mù Cang Chải tiếp [...]
Lào Cai Online – Bộ phim ngôn tình Thái Lan “Trái tim bị giam cầm” đang trở thành tâm điểm trên màn ảnh nhỏ khi gây sốt ngay từ tập đầu tiên với sự góp mặt của cặp đôi đẹp hoàn hảo Nadech Kugimiya và Pie Rinrada. Ngay từ tập 1, Trái tim bị giam [...]
Lào Cai Online – Dịch tả lợn châu Phi (DTLCP) bất ngờ tái bùng phát tại huyện Trạm Tấu, buộc ngành chức năng và người dân hai xã Pá Lau và Làng Nhì khẩn trương vào cuộc, tiêu hủy 78 con lợn nhằm ngăn chặn dịch bệnh lây lan trên diện rộng. Sau một thời [...]
Lào Cai Online – Tối 29/6 tới, tỉnh Yên Bái sẽ tổ chức chương trình nghệ thuật đặc biệt và bắn pháo hoa tầm thấp tại Quảng trường 19/8 (TP Yên Bái), chào mừng 80 năm thành lập Đảng bộ tỉnh và thành lập tỉnh Lào Cai mới. Thông tin từ UBND tỉnh Yên Bái [...]
Lào Cai Online – Một nam thanh niên 18 tuổi ở Lào Cai đã bị lạc trong hai ngày trên cao tốc Nội Bài – Lào Cai sau khi rời nhà với mong muốn tìm kiếm việc làm. Cảnh sát giao thông sau đó đã phát hiện và đưa em trở về với gia đình [...]
Lào Cai Online – Ngày 21/6, Huyện ủy Văn Bàn (Lào Cai) long trọng tổ chức buổi gặp mặt các thế hệ cán bộ, lãnh đạo, công chức, viên chức qua các thời kỳ, đồng thời công bố và giới thiệu cuốn Lịch sử Đảng bộ huyện Văn Bàn giai đoạn 1947 – 2025 cùng [...]
Lào Cai Online – Ngày 20/6, một đoạn video lan truyền trên mạng xã hội ghi lại cảnh một nam thanh niên bị nhóm 4-5 người hành hung dã man đã khiến cộng đồng mạng phẫn nộ. Điều gây sốc là nạn nhân không chỉ bị đánh bằng tay, dép và mũ bảo hiểm, mà [...]
Lào Cai Online – Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà vừa ký Công điện số 94/CĐ-TTg ngày 21/6/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc tập trung ứng phó với mưa lớn ở miền núi trung du Bắc Bộ. Công điện gửi: Chủ tịch Uỷ ban nhân dân các tỉnh, thành phố: Hà Giang, Cao [...]
Lào Cai Online – Từ những bát cháo nóng hổi đến ly trà chanh mát lành, các thầy cô và tình nguyện viên ở Si Ma Cai đang tiếp thêm nghị lực cho các sĩ tử vùng cao trong kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025. Trong những ngày hè cuối tháng 6, khi kỳ thi [...]
Lào Cai Online – Chiều 20/6, lãnh đạo Huyện ủy Văn Bàn (Lào Cai) đã trực tiếp đến thăm hỏi, động viên và trao khoản cứu trợ từ Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh Lào Cai cho gia đình ông Vi Văn Tưởng (sinh năm 1972), trú tại thôn Đồng Qua, xã [...]
Lào Cai Online – Không phải phở, không phải lẩu hay bún quen thuộc, một món ăn mang hương vị Thái Lan đang âm thầm “làm mưa làm gió” trong giới trẻ và dân văn phòng tại thành phố Lào Cai. Đó là gỏi đu đủ kiểu Thái, món ăn vừa lạ vừa quen đang [...]
Lào Cai Online – Ba điểm sạt lở lớn xuất hiện trên tuyến đường nối Quốc lộ 4E vào xã Nậm Đét, huyện Bắc Hà (Lào Cai) sau trận mưa lớn rạng sáng 21/6, khiến giao thông hoàn toàn tê liệt. Thông tin từ UBND xã Nậm Đét cho biết, trận mưa kéo dài từ [...]
Lào Cai Online – Ngày 20/6/2025, tại thôn Pờ Sì Ngài, xã Bản Xèo, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai, tổ chức Habitat for Humanity Vietnam đã tổ chức lễ tổng kết dự án “Cải thiện điều kiện nhà ở an toàn, phù hợp văn hóa và có khả năng chống chịu thiên tai cho [...]
Lào Cai Online – Chỉ sau gần ba tháng khởi công, dự án khu tái định cư Sàng Ma Sáo (huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai) đã đạt khoảng 70% tiến độ. Đây là khu dân cư mới dành cho 60 hộ dân thôn Mà Mù Sử 1, xã Sàng Ma Sáo, từng chịu thiệt [...]
Lào Cai Online – Nguyễn Mai Phương, sinh năm 2000, là một trong những thí sinh nổi bật của cuộc thi Hoa hậu Việt Nam 2024. Với nền tảng học vấn vững chắc và một hành trình rèn luyện không ngừng nghỉ, Mai Phương đã chinh phục khán giả và Ban giám khảo bằng cả [...]
