Lào Cai Online – “Giữ hồn lúa”, “gọi hồn lúa” là những nghi thức độc đáo được lưu truyền từ nhiều đời nay trong cộng đồng người Xá Phó ở xã Kim Sơn (huyện Bảo Yên). Những nghi thức này là “linh hồn” trong lễ ăn cơm mới của cộng đồng Xá Phó. Trong văn hóa của đồng bào Xá Phó, ăn cơm mới là nét văn hóa đặc trưng không thể thiếu mỗi khi thu về – thời điểm những cánh đồng ngả màu vàng óng chờ thu hoạch.
Theo phong tục địa phương, từ sáng sớm, phụ nữ Xá Phó (chủ nhà) sẽ tiến vào nương lúa trước và thực hiện thủ tục gặt – “giữ hồn lúa”. Người phụ nữ lặng lẽ tiến vào khoảng giữa của nương lúa hoặc tới vị trí đã được đánh dấu, lấy một ít lá cây trải xuống đất hoặc gạt đổ các cây lúa bên cạnh để đặt lá cây (thường là lá cây chuối hoặc lá cây rừng có kích thước lớn). Sau đó, quay ra ôm vài khóm lúa vào lòng, rồi nín thở, dùng chiếc hái cắt 3 bông lúa, lấy lá lúa buộc lại và gói trong những chiếc lá.Mỗi lần cắt lúa, buộc và gói lúa, người phụ nữ lại phải nín thở. Làm vậy 3 lần, 3 nhúm lúa được buộc chặt, sau đó đặt vào chiếc lá lớn đã được lót phía dưới, gói chung 3 khóm lúa lại để “giữ hồn lúa”. Lúc này, người phụ nữ mới được thở và ra tín hiệu cho các con, cháu tiến vào nương gặt lúa.Việc gặt lúa chủ yếu do phụ nữ đảm nhiệm. Vừa gặt họ vừa cảm tạ đất trời về một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt.Sau khi gặt lúa xong, những khóm lúa được cho vào gùi “A Xé” để mang về nhà. Trên đường di chuyển, người Xá Phó sẽ “gọi hồn lúa” về cùng mình bằng những câu nôm, chẳng hạn như: “Hồn lúa về đi, theo chủ về nhà thôi”…Khi đã đưa được hồn lúa về nhà, để chuẩn bị ăn cơm mới, người Xá Phó luộc phần lúa nếp, sau đó buộc và phơi khô các khóm lúa trên gác bếp của gia đình. Thời gian phơi lúa kéo dài khoảng từ 8 giờ sáng đến 4 hoặc 5 giờ chiều trên bếp củi đỏ lửa liên tục.
Advertisement
Khi lúa đã được sấy, người Xá Phó dùng cối (gọi là “lóng”) để giã gạo. Trong văn hóa của người Xá Phó, “lóng” ngoài việc dùng để giã lúa ,giã gạo còn là công cụ để phát ra âm thanh liên lạc giữa các gia đình. Khi gõ 3 hồi “lóng” dài tức là thông báo gia đình có người mất, còn nếu đánh 2 hồi “lóng” dài lại là mời các gia đình khác đến ăn tết.Sau khi giã lúa xong, các bà, các mẹ, các chị sẽ cùng nhau dần, sàng lúa để lọc ra những hạt gạo trắng mịn.Khi có được những hạt gạo trắng nõn nà, phụ nữ Xá Phó sẽ trở về khu bếp của gia đình để đồ xôi và chế biến món ăn từ hoa màu được trồng trên nương cùng lúa và các món như cá nướng, gà luộc… để trình tổ tiên.Sau khi trình mâm lễ tổ tiên xong, đại gia đình sẽ ngồi quây quần bên mâm cơm mới. Người phụ nữ là chủ gia đình sẽ ngồi giữa, các con cháu mời mẹ ăn cơm, uống rượu để bày tỏ lòng biết ơn với người có công sinh thành, nuôi dưỡng mình.
Trong lễ ăn cơm mới của người Xá Phó không thể thiếu phần hội với các trò chơi dân gian tập thể, qua đó thể hiện sự đoàn kết tạo nên sức mạnh cộng đồng.
Lào Cai Online – Tết Nào Pê Chầu có từ lâu đời, gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, vạn vật hữu linh của đồng bào dân tộc Mông. Tại không gian Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào dân tộc [...]
Lào Cai Online – Trong năm 2024, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai đã đạt được một thành công lớn trong việc thực hiện chương trình hỗ trợ xây dựng và sửa chữa nhà ở cho các hộ nghèo, gia đình chính sách và những đối tượng còn khó khăn về nhà ở. Cụ thể, [...]
Lào Cai Online – Các địa phương miền Trung sẽ tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật “Chào năm mới 2025”, đặc biệt là lễ hội đếm ngược hứa hẹn nhiều cảm xúc cho người dân, du khách. Tại Quảng Bình, chương trình chào năm mới 2025 được tổ chức với nhiều hoạt động [...]
Lào Cai Online – Trong 2 ngày 28 – 29/12, Đoàn thiện nguyện Áo ấm yêu thương gồm các nhà hảo tâm tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ và Hà Nội, do bà Nguyễn Thị Thủy làm Trưởng đoàn, phối hợp với Homestay ViNa Bắc Hà đã tới thăm hỏi, động viên và trực tiếp trao [...]
Lào Cai Online – Từ ngày 1 – 31/01/2025, tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ diễn ra các hoạt động tháng 1 với chủ đề “Xuân về trên bản làng”, giới thiệu các nghi lễ, lễ hội, phong tục tập quán của [...]
Lào Cai Online – Ngày 29/12, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh Lào Cai phối hợp cùng nhóm thiện nguyện Minh Phước (TP.HCM) tổ chức chương trình nhân ái tại thị xã Sa Pa. Chương trình bao gồm lễ khởi công xây dựng Mái ấm Minh Phước cho các gia đình phụ nữ có hoàn [...]
Lào Cai Online – Với tinh thần sẻ chia và sự kiên trì suốt 8 năm qua, họa sĩ, diễn viên Lương Giang đã không ngừng mang lại hy vọng và niềm vui cho trẻ em vùng cao. Mới đây, cô tiếp tục hành trình thiện nguyện thường niên tại Lào Cai thông qua chương trình [...]
Lào Cai Online – Ngày 30/12, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) huyện Đăk Hà (Kon Tum) tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả triển khai thực hiện Dự án 8 năm 2024, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi [...]
Lào Cai Online – Vào sáng ngày 29/12/2024, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam đã tổ chức thành công Ngày hội Tình nguyện Quốc gia năm 2024 tại sân vận động trung tâm huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai. Sự kiện còn đánh dấu sự [...]
Lào Cai Online – Người Mông nổi tiếng với nền âm nhạc dân gian độc đáo, giàu bản sắc, và khác biệt so với các dân tộc khác. Từ tình yêu sâu sắc dành cho văn hóa quê hương, nhóm nghệ thuật Hmong Culture đã được thành lập, mang theo sứ mệnh bảo tồn, phát triển [...]
Lào Cai Online – Đến hết ngày 28/12/2024, toàn tỉnh đã hoàn thành hỗ trợ khởi công xây dựng mới và sửa chữa 5.615 ngôi nhà cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, gia đình chính sách và các hộ gặp khó khăn do thiên tai, bão lũ. Con số này đạt 95,4% so với kế [...]
Lào Cai Online – Tốc độ tăng trưởng kinh tế các tỉnh vùng dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) khá cao, trong đó các tỉnh vùng Tây Bắc tăng bình quân 8,0%/năm, Tây Nguyên tăng bình quân 7,5%/năm, Tây Nam Bộ tăng bình quân 7,0%/năm. Ngày 30/12, Ủy ban Dân tộc tổ chức [...]
Lào Cai Online – Nhờ thực hiện hiệu quả các chương trình, chính sách dân tộc, trong những năm qua, tình hình kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (DTTS&MN) của huyện Hàm Yên (tỉnh Tuyên Quang) ngày càng khởi sắc. Các chỉ tiêu phát triển kinh tế, an sinh [...]
Lào Cai Online – Tối ngày 29-12, tại huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức lễ vinh danh và trao Giải thưởng Tình nguyện Quốc gia năm 2024. Nhóm từ thiện Fly To Sky là một trong 10 tập thể xuất sắc trên toàn quốc được nhận [...]
Lào Cai Online – Huyện Sơn Dương (tỉnh Tuyên Quang) có 21 dân tộc cùng sinh sống, hội tụ nhiều giá trị văn hoá. Những năm qua, bằng nhiều giải pháp linh hoạt, Sơn Dương đã nỗ lực, bảo tồn và phát huy nét đẹp truyền thống của các dân tộc. Tại xã Đông Thọ, [...]
Lào Cai Online – Ngày 27/12, Trung tâm Thông tin du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) đã tổ chức Khai mạc Chương trình giới thiệu, trưng bày di sản văn hóa phi vật thể gắn với phát triển du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2024. [...]
Lào Cai Online – Sáng 26/12, Đồn Biên phòng Xín Cái (Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Giang) đã kịp thời cử lực lượng hỗ trợ, giúp đỡ một gia đình trên địa bàn bị lửa thiêu rụi nhà hoàn toàn. Cụ thể: Vào khoảng gần 1 giờ, tại hộ gia đình bà Vừ Thị [...]
Lào Cai Online – Với đặc thù là địa phương có đông đồng bào DTTS, trong đó hơn 52% là người Khmer và 17% người Hoa, tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo còn khá cao, thị xã Vĩnh Châu (tỉnh Sóc Trăng) xác định, công tác dạy nghề và giải quyết việc làm là cứu [...]
Lào Cai Online – Ngày 27/12/2024, UBND xã Nậm Xé, huyện Văn Bàn đã cơ bản khống chế thành công bệnh lở mồm long móng trên đàn gia súc, nhờ vào sự vào cuộc kịp thời của chính quyền địa phương và các ngành chức năng. Trước đó, tại xã Nậm Xé, dịch bệnh lở [...]
Lào Cai Online – Sáng 26/12, Bảo tàng – Thư viện tỉnh Kon Tum tổ chức Chuyên đề trình diễn, trưng bày kết quả sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa “Nghề thủ công truyền thống của các DTTS trên địa bàn tỉnh”. Kon Tum là nơi hội tụ của 43 dân tộc, [...]
Có Thể Bạn Quan Tâm
Lào Cai Online – Tết Nào Pê Chầu có từ lâu đời, gắn liền với tín ngưỡng thờ cúng tổ tiên, vạn vật hữu linh của đồng bào dân tộc Mông. Tại không gian Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội), đồng bào dân tộc [...]
Lào Cai Online – Trong năm 2024, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai đã đạt được một thành công lớn trong việc thực hiện chương trình hỗ trợ xây dựng và sửa chữa nhà ở cho các hộ nghèo, gia đình chính sách và những đối tượng còn khó khăn về nhà ở. Cụ thể, [...]
Lào Cai Online – Các địa phương miền Trung sẽ tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, nghệ thuật “Chào năm mới 2025”, đặc biệt là lễ hội đếm ngược hứa hẹn nhiều cảm xúc cho người dân, du khách. Tại Quảng Bình, chương trình chào năm mới 2025 được tổ chức với nhiều hoạt động [...]
Lào Cai Online – Trong 2 ngày 28 – 29/12, Đoàn thiện nguyện Áo ấm yêu thương gồm các nhà hảo tâm tỉnh Vĩnh Phúc, Phú Thọ và Hà Nội, do bà Nguyễn Thị Thủy làm Trưởng đoàn, phối hợp với Homestay ViNa Bắc Hà đã tới thăm hỏi, động viên và trực tiếp trao [...]
Lào Cai Online – Từ ngày 1 – 31/01/2025, tại Làng Văn hóa – Du lịch các dân tộc Việt Nam (Đồng Mô, Sơn Tây, Hà Nội) sẽ diễn ra các hoạt động tháng 1 với chủ đề “Xuân về trên bản làng”, giới thiệu các nghi lễ, lễ hội, phong tục tập quán của [...]
Lào Cai Online – Ngày 29/12, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) tỉnh Lào Cai phối hợp cùng nhóm thiện nguyện Minh Phước (TP.HCM) tổ chức chương trình nhân ái tại thị xã Sa Pa. Chương trình bao gồm lễ khởi công xây dựng Mái ấm Minh Phước cho các gia đình phụ nữ có hoàn [...]
Lào Cai Online – Với tinh thần sẻ chia và sự kiên trì suốt 8 năm qua, họa sĩ, diễn viên Lương Giang đã không ngừng mang lại hy vọng và niềm vui cho trẻ em vùng cao. Mới đây, cô tiếp tục hành trình thiện nguyện thường niên tại Lào Cai thông qua chương trình [...]
Lào Cai Online – Ngày 30/12, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) huyện Đăk Hà (Kon Tum) tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả triển khai thực hiện Dự án 8 năm 2024, thuộc Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi [...]
Lào Cai Online – Vào sáng ngày 29/12/2024, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh và Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam đã tổ chức thành công Ngày hội Tình nguyện Quốc gia năm 2024 tại sân vận động trung tâm huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai. Sự kiện còn đánh dấu sự [...]
Lào Cai Online – Người Mông nổi tiếng với nền âm nhạc dân gian độc đáo, giàu bản sắc, và khác biệt so với các dân tộc khác. Từ tình yêu sâu sắc dành cho văn hóa quê hương, nhóm nghệ thuật Hmong Culture đã được thành lập, mang theo sứ mệnh bảo tồn, phát triển [...]
Lào Cai Online – Đến hết ngày 28/12/2024, toàn tỉnh đã hoàn thành hỗ trợ khởi công xây dựng mới và sửa chữa 5.615 ngôi nhà cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, gia đình chính sách và các hộ gặp khó khăn do thiên tai, bão lũ. Con số này đạt 95,4% so với kế [...]
Lào Cai Online – Tốc độ tăng trưởng kinh tế các tỉnh vùng dân tộc thiểu số và miền núi (DTTS&MN) khá cao, trong đó các tỉnh vùng Tây Bắc tăng bình quân 8,0%/năm, Tây Nguyên tăng bình quân 7,5%/năm, Tây Nam Bộ tăng bình quân 7,0%/năm. Ngày 30/12, Ủy ban Dân tộc tổ chức [...]
Lào Cai Online – Nhờ thực hiện hiệu quả các chương trình, chính sách dân tộc, trong những năm qua, tình hình kinh tế – xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi (DTTS&MN) của huyện Hàm Yên (tỉnh Tuyên Quang) ngày càng khởi sắc. Các chỉ tiêu phát triển kinh tế, an sinh [...]
Lào Cai Online – Tối ngày 29-12, tại huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức lễ vinh danh và trao Giải thưởng Tình nguyện Quốc gia năm 2024. Nhóm từ thiện Fly To Sky là một trong 10 tập thể xuất sắc trên toàn quốc được nhận [...]
Lào Cai Online – Huyện Sơn Dương (tỉnh Tuyên Quang) có 21 dân tộc cùng sinh sống, hội tụ nhiều giá trị văn hoá. Những năm qua, bằng nhiều giải pháp linh hoạt, Sơn Dương đã nỗ lực, bảo tồn và phát huy nét đẹp truyền thống của các dân tộc. Tại xã Đông Thọ, [...]
Lào Cai Online – Ngày 27/12, Trung tâm Thông tin du lịch (Cục Du lịch Quốc gia Việt Nam) đã tổ chức Khai mạc Chương trình giới thiệu, trưng bày di sản văn hóa phi vật thể gắn với phát triển du lịch vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi năm 2024. [...]
Lào Cai Online – Sáng 26/12, Đồn Biên phòng Xín Cái (Bộ đội Biên phòng tỉnh Hà Giang) đã kịp thời cử lực lượng hỗ trợ, giúp đỡ một gia đình trên địa bàn bị lửa thiêu rụi nhà hoàn toàn. Cụ thể: Vào khoảng gần 1 giờ, tại hộ gia đình bà Vừ Thị [...]
Lào Cai Online – Với đặc thù là địa phương có đông đồng bào DTTS, trong đó hơn 52% là người Khmer và 17% người Hoa, tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo còn khá cao, thị xã Vĩnh Châu (tỉnh Sóc Trăng) xác định, công tác dạy nghề và giải quyết việc làm là cứu [...]
Lào Cai Online – Ngày 27/12/2024, UBND xã Nậm Xé, huyện Văn Bàn đã cơ bản khống chế thành công bệnh lở mồm long móng trên đàn gia súc, nhờ vào sự vào cuộc kịp thời của chính quyền địa phương và các ngành chức năng. Trước đó, tại xã Nậm Xé, dịch bệnh lở [...]
Lào Cai Online – Sáng 26/12, Bảo tàng – Thư viện tỉnh Kon Tum tổ chức Chuyên đề trình diễn, trưng bày kết quả sưu tầm, tư liệu hóa di sản văn hóa “Nghề thủ công truyền thống của các DTTS trên địa bàn tỉnh”. Kon Tum là nơi hội tụ của 43 dân tộc, [...]