Lễ quét làng dân tộc Xa Phó: nghi lễ độc đáo mở đầu mùa xuân tại xã Liên Minh

Lào Cai Online – Sáng ngày 3/3, tại xã Liên Minh, thị xã Sa Pa, lễ hội Quét Làng của dân tộc Xa Phó đã chính thức được tổ chức, mang đến không khí sôi động và đầy màu sắc văn hóa.

Đây là một trong những sự kiện quan trọng trong năm của cộng đồng dân tộc Xa Phó, với mục tiêu cầu chúc những điều tốt lành, sức khỏe và may mắn đến cho gia đình và bản làng. Lễ Quét Làng của dân tộc Xa Phó diễn ra vào ngày Mùi, tháng 2 Âm lịch. Đây là một nghi lễ đặc sắc nhằm xua đuổi tà ma và đón nhận những điều may mắn, tốt lành cho cả cộng đồng. Để chuẩn bị cho lễ hội, người dân trong thôn sẽ đan những tấm phên nhỏ từ cây vầu trên rừng, dùng làm “vũ khí” để đuổi tà ma sau lễ cúng. Các đồ lễ được chuẩn bị gồm rượu, hương, 3 ghánh cỏ (làm thức ăn cho ma), cờ, súng, kiếm.

Trong phần cúng, thầy mo sẽ vào từng nhà để thực hiện nghi lễ. Mỗi nhà, thầy cúng sẽ rót một chén rượu, đọc tên tất cả thành viên trong gia đình và cầu nguyện cho sự bình an. Sau đó, thầy múa kiếm gỗ khắp nơi trong nhà, và gia đình sẽ cử một người tung ngô hoặc gạo qua đầu thầy, với mong muốn xua đuổi tà ma, xui xẻo, mang lại điều tốt đẹp cho năm mới.

Sau phần lễ là phần hội, với các trò chơi dân gian đầy hấp dẫn như kéo co, đẩy gậy, cùng các tiết mục văn nghệ đặc sắc. Các cô gái dân tộc Xa Phó thể hiện điệu múa truyền thống rất uyển chuyển, mang đến ấn tượng sâu sắc cho đông đảo du khách tham gia lễ hội.

Lễ hội Quét Làng khép lại bằng một bữa cơm đoàn kết tại cổng làng, nơi mọi người cùng nhau ăn uống, chia sẻ niềm vui sau một ngày lễ hội náo nhiệt. Sau bữa cơm, thầy cúng ở lại để thực hiện một nghi thức đặc biệt, sử dụng cành tre cắm xung quanh bãi đất và cắm đuôi, tai chó xuống đất, nhằm ngăn cản tà ma xâm nhập vào thôn, bảo vệ sự bình yên cho cộng đồng.

Bắt đầu từ lúc này, thôn sẽ thực hiện nghi thức cấm thôn trong 3 ngày, không cho phép người lạ vào thôn, nhằm đảm bảo sự an toàn và bình yên cho bản làng.

Lễ Quét Làng đánh dấu sự kết thúc của Lễ hội mùa Xuân tại các thôn, bản vùng cao Sa Pa. Người dân nơi đây trở lại với nhịp sống sản xuất thường ngày, mang trong mình niềm tin vào một mùa vụ mới đầy ắp hy vọng, no ấm và bình an.

Lễ hội Quét Làng của dân tộc Xa Phó không chỉ là một nghi lễ độc đáo, mà còn là biểu tượng của niềm tin vào sự phát triển, thịnh vượng và sự đoàn kết cộng đồng của người dân vùng cao Sa Pa.

Thuỳ Như