Lào Cai Online – Đến với bản Hua Tạt, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ (Sơn La), người dân và du khách không chỉ được hòa mình vào những nét văn hóa, nếp sống sinh hoạt đời thường của người dân tộc H’Mông mà còn được tận tay trải nghiệm nghề làm giấy thủ công truyền thống của họ.
Sơn La là địa phương có số lượng người H’Mông chiếm hơn 15% dân số toàn tỉnh. Chính bởi vậy đặc sắc trong phong tục, lối sống sinh hoạt của người H’Mông nơi đây được thể hiện một cách rõ nét. Người đồng bào dân tộc H’Mông ở đây không chỉ thạo nghề dệt vải lanh, in hoa văn bằng sáp ong, nghề rèn, làm đồ mộc… mà còn có thể tạo ra được những tờ giấy thủ công – một sản phẩm không thể thiếu trong đời sống tâm linh của đồng bào mình.Trong đời sống tâm linh của người H’Mông, giấy chiếm một vị trí rất quan trọng. Theo quan niệm truyền lại từ thời xa xưa, trong lễ tết, cúng cầu mùa mà không có giấy do mình tự làm thì tổ tiên sẽ không nhận. Mỗi gia đình người H’Mông đều có một góc thờ đối diện với cửa chính mà trên vách nơi đó có dán một tờ giấy do người trong gia đình tự làm và mang ý nghĩa rất đỗi linh thiêng.Từ cách làm giấy truyền thống của người H’Mông, gia đình anh Tráng A Của đã sáng tạo ra cách làm tranh giấy. Đến với Hua Tạt, xã Vân Hồ, huyện Vân Hồ (Sơn La) trong một ngày nắng đẹp, chúng tôi được tận tay trải nghiệm nghề làm tranh giấy truyền thống mang đậm bản sắc văn hóa H’Mông tại gia đình anh Tráng A Của.Anh Của cho biết ngay từ nhỏ anh đã được học làm giấy từ bà và mẹ cho nên đến bây giờ việc làm giấy đối với anh đã rất thành thạo. Ngoài việc làm giấy bán cho bà con có nhu cầu, anh còn mở thêm không gian trải nghiệm tại gia cho du khách khi đến Vân Hồ có cơ hội được trải nghiệm nghề truyền thống này.Giấy thường được làm lúc nông nhàn đặc biệt là vào dịp Tết. Giấy chỉ làm vào mùa khô ráo, trời có nắng để phơi được giấy. Nghề làm giấy không yêu cầu kỹ thuật cao và chủ yếu là do người phụ nữ đảm nhiệm.Giấy truyền thống của người dân tộc H’Mông thường được làm từ 3 nguyên liệu chính là vỏ cây dướng, tre non và rơm. Tất cả những nguyên liệu này đều sẵn có trong tự nhiên nơi đồng bào dân tộc H’Mông sinh sống.Mỗi chất liệu sẽ tạo ra loại giấy có đặc điểm khác nhau khi thành phẩm. Giấy rơm thường có màu vàng nhạt, có độ xốp cao, dai, mịn; giấy tre có màu trắng ngà, trên mặt nổi rõ những sợi tơ tre, bóng, mỏng, dai; giấy dướng thường có màu trắng ngà, thô, dai, dày. Giấy của người dân tộc H’Mông ở Sơn La không phải để viết mà chủ yếu làm giấy cúng nên không cần độ mịn, trắng cao.
Theo anh Của dụng cụ làm tranh giấy cũng rất đơn giản, có thể tự chế ra để dùng. Dụng cụ cơ bản nhất là một cái khuôn để tráng giấy, khuôn được làm bằng vải căng trên một cái khung bằng tre hoặc bằng gỗ, mặt khuôn bằng vải bông, có độ thoáng, kích cỡ tùy thuộc vào ý định của gia đình chủ, thường khuôn sẽ có kích thước khoảng 60×120 cm. Ngoài ra còn có một nồi nấu chất liệu giấy, một cục kê và thanh gỗ để đập giấy, một chậu đựng nước pha bột giấy.Anh Của hướng dẫn du khách xếp hoa và cây cỏ lên khuôn trước khi đổ bột giấy.” Mỗi người có một cách trang trí khác nhau, không ai giống ai. Tôi đã chuẩn bị rất nhiều các loại cây hoa cỏ lá để cho du khách thỏa mái sáng tạo ra những bức tranh độc đáo của riêng mình” – Anh Của chia sẻ.Du khách trải nghiệm làm tranh giấy độc đáo của người H’MôngTheo kinh nghiệm, anh Tráng A Của cho biết, để làm giấy chuẩn H’Mông thì phải trải qua 6 bước chính, bước khó khăn và tốn nhiều thời gian nhất chính là bước ninh tre. Riêng công đoạn này sẽ tốn đến 10 tiếng đồng hồ, tuy nhiên gia đình anh luôn chuẩn bị sẵn các vật liệu để du khách có thể trải nghiệm luôn khi cần. Để công đoạn nấu được nhanh hơn thì trong quá trình nấu thỉnh thoảng người trông sẽ thêm tro bếp vào nồi để tre nhanh nhừ, tro cũng đóng vai trò như một chất tẩy, làm trắng.
Quảng Cáo
Anh Tráng A Của chia sẻ, thời gian đầu khi mở lớp học làm tranh giấy chưa có mấy người biết đến nên ít người đến tham gia trải nghiệm. Nhận thấy việc cứ ngồi chờ khách tìm đến chẳng bằng việc mình tự tìm du khách, anh Của đã liên kết với những homestay trên địa bàn xã Vân Hồ, in giấy quảng cáo cho du khách biết đến trải nghiệm làm giấy truyền thống bằng cả tiếng Việt lẫn tiếng Anh.Nhờ tích cực quảng bá, số lượng khách đến trải nghiệm nghề làm giấy truyền thống tại gia đình anh Của ngày càng tăng. Anh Của cho biết có những hôm gia đình anh đón đến 4-5 đoàn khách tham gia trải nghiệm lớp học làm tranh giấy và ai cũng tỏ ra thích thú.Những sản phẩm tranh giấy độc đáo được hoàn thành.Sau khi hoàn thành đổ bột thì khuôn tranh giấy sẽ được đem ra phơi nắng. Theo kinh nghiệm của người làm giấy thì đến khi nào mặt vải lưới khô thì giấy cũng khô. Công đoạn này mất khoảng 2 tiếng chờ.Tranh giấy để nghiêng 45 độ, hướng về phía ánh sáng mặt trời sẽ làm nổi bật những bông hoa cài lênTrải nghiệm quy trình làm tranh giấy truyền thống không chỉ thu hút khách du lịch trong nước mà nhiều du khách nước ngoài cũng tìm đến và tỏ ra thích thú khi được trải nghiệm. Anh Tráng A Của dự định tiếp tục duy trì lớp học làm giấy vừa để thu hút khách du lịch, góp phần quảng bá hình ảnh con người, những nét đẹp, bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc Mông, vừa giữ gìn truyền thống dân tộc cho thế hệ sau để càng nhiều người biết hơn về nghề làm tranh giấy của người H’Mông tại Sơn La.
Lào Cai Online – Lễ hội “Trống đôi, cồng ba, chiêng năm” mừng Đảng – mừng Xuân Ất Tỵ 2025 vừa được UBND huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên tổ chức vào hôm nay (ngày 17/2) tại thôn Xí Thoại, xã Xuân Lãnh. Lễ hội là cụ thể hóa Dự án 6 về “Bảo tồn, [...]
Lào Cai Online – Sáng 18/2, Nhà hát Tuổi Trẻ tổ chức Họp báo thông tin về vở nhạc kịch đặc biệt “Lửa từ Đất”, hướng tới lễ kỷ niệm 95 năm Ngày thành lập Đảng bộ TP Hà Nội (17/3/1930 – 17/3/2025). Vở nhạc kịch là câu chuyện về cuộc đời và sự nghiệp [...]
Lào Cai Online – Làng nghề bún Vân Cù (xã Hương Toàn, thị xã Hương Trà, Huế) với lịch sử hơn 400 năm vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao & Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. UBND thị xã Hương Trà cho biết, nhằm tôn vinh [...]
Lào Cai Online – Ngày 17/2, một lãnh đạo Công an Tp. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk cho biết, đã tổ chức xác minh vụ việc một cháu bé 9 tháng tuổi bị bầm tím má, liên quan đến một điểm trông trẻ. Trước đó, tối 16/2, trên một tài khoản mạng xã hội [...]
Lào Cai Online – Lào Cai không chỉ hấp dẫn du khách bởi cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ mà còn là nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa đặc sắc của đồng bào các dân tộc. Một trong những lễ hội truyền thống độc đáo không thể bỏ qua khi du xuân nơi đây [...]
Lào Cai Online – Lễ hội Đền Hai Cô Kim Sơn, huyện Bảo Yên, được tổ chức vào ngày 22 tháng Giêng âm lịch hàng năm, là một trong những sự kiện văn hóa tiêu biểu, thu hút đông đảo du khách từ mọi miền đất nước. Đây không chỉ là dịp để người dân [...]
Lào Cai Online – Ngày 16/2, UBND xã Tả Van, thị xã Sa Pa tổ chức Lễ hội Roóng Poọc (lễ hội xuống đồng), một sự kiện đặc sắc cầu mong mùa màng bội thu, mưa thuận gió hòa, và cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Đây là dịp để người dân nơi đây thể [...]
Lào Cai Online – Hội Cựu chiến binh huyện Bảo Thắng phối hợp cùng chính quyền xã Trì Quang vừa tổ chức lễ khởi công xây dựng nhà “Nghĩa tình cựu chiến binh” dành cho gia đình ông Lâm Văn Đào, hội viên cựu chiến binh tại thôn Nhò Trong. Ông Lâm Văn Đào nhập [...]
Lào Cai Online – Dự án thủy điện Bản Vẽ huyện Tương Dương (Nghệ An) đã đưa vào vận hành từ năm 2010 nhưng bao năm qua còn rất nhiều tồn tại, vướng mắc phát sinh vẫn chưa được giải quyết dứt điểm. Mới đây, tại cuộc họp giữa Chủ đầu tư Dự án thủy [...]
Laocaionline– Ngày 12/2, tại khu vực thuộc ấp Long Hải, xã Trường Tây, thị xã Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh, nhiều người dân đã tổ chức phiên chợ lá độc đáo, với hàng chục gian hàng ẩm thực chay phục vụ miễn phí. Phiên chợ diễn ra mỗi năm một lần vào dịp rằm tháng [...]
Lào Cai Online – Không chỉ phát huy vai trò gương mẫu trong việc xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, những đảng viên là người dân tộc thiểu số (DTTS) ở huyện biên giới Ngọc Hồi (Kon Tum) luôn gần dân, sát dân, nắm bắt tâm tư, nguyện vọng chính đáng của [...]
Lào Cai Online – Trong tiết trời se lạnh của mùa Xuân vùng cao Hà Giang, có dịp ghé thăm thôn Nặm Đăm, nơi được ví là ngôi làng cổ tích của huyện Quản Bạ – cửa ngõ Công viên Địa chất toàn cầu UNESSCO Cao nguyên đá Đồng Văn. Một ngôi làng bừng sáng [...]
Lào Cai Online – Chiều ngày 13/2, Phòng Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) thị xã Sa Pa tổ chức lễ trao thưởng cho 33 giáo viên đạt giải Nhất cuộc thi Giáo viên dạy giỏi, Giáo viên chủ nhiệm giỏi cấp thị xã năm học 2024-2025. Tham dự buổi lễ có đồng chí Nguyễn [...]
Lào Cai Online – Nhằm bắt kịp với sự phát triển của công nghệ, đặc biệt là công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong đời sống xã hội, đồng bào DTTS tỉnh Gia Lai đã tận dụng những tiện ích của việc số hóa để bảo tồn và phát huy văn hoá truyền thống, [...]
Lào Cai Online – Nếu ai đã từng đặt chân lên các bản làng miền biên viễn xứ Nghệ, thì đều dễ nhận ra nét riêng của những nếp nhà người Mông trên đỉnh núi cao. Nếp nhà ấy, thâm nâu như những phận người nắng mưa dầu dãi; chất chứa bao mặn chát của [...]